Nederlandse versie hieronder

Learning by doing is one of the most powerful educational approaches, both for adults and children. Kids observe what their parents and others in the community do, and they copy it.

For a week, Marcella, Jeff and I, accompanied by our local partners Aldo Cruz and Dante Flores, have been having our breakfast in the house of doña Zenaida Ramos and her husband, who are also member of the parents’ committee of the Tres de Mayo school in Huayllacayán, in central Peru.

As we walk to the school, which combines a kindergarten, primary and secondary school, we can see that activities on the playground have already started. Today is the final day of our filming trip in this community, and the school has planned the installation of a school garden: an activity they used to have prior to covid and which they are now more than happy to resume.

When we meet the dynamic and open-minded school director, Luz Valverde, she tells us: “Here in the district Huayllacayán more than 600 varieties of native potatoes are grown. And we have so many varieties of oca, olluca and mashwa, as well as plenty of medicinal plants. We also have broad beans and barley. So, the students should value all what we have here in our community. And they should also know how much nutritional value these products have, so they can keep conserving them. They should conserve our environment, conserve the local biodiversity that exists here.�

Some of the teachers and pupils of the final year primary school have started loosening the hard soil and breaking the clods with picks, and we decide to give them a helping hand. It is hard work and at an altitude of 3,000 meters we often have to pause grasping for our breath. Some 15 minutes later, also various mothers and fathers have joined. You can immediately see how experienced they are doing this type of work. And so do the kids. The boy next to me carefully observes how one of the dads is handling the tool and then soon resumes with regained insights and energy.

Some other farmers have arrived with their Andean foot plough or chaquitaclla in the local language Quechua. This pre-Inca tool is still widely used and considered the best tool for preparing land on steep rocky slopes without causing soil erosion. When I see the tool in use on the flat playground of the school, I am amazed how fast it loosens up big clods of soil.

Within an hour we have prepared the garden plot, stretching 25 meters long and 3 meters wide. As we work the last few meters, one of the fathers stops me and tries to make it clear to me, in Spanish that I have to work the land differently here. I hadn’t noticed, but the tail end of the plot slightly slants downward, so we need to make the planting ridges perpendicular to the other ones, so that the irrigation water can easily move and cover the entire plot. This shows how farmers think ahead in everything they do. While I was just preparing the soil, he was already thinking about irrigation.

After being shown how to plant, the kids soon start planting onions, lettuce, broccoli and cabbage seedlings. The parents assist, observe their kids, and at times give them some advice. Later on, they will add some of the native crops.

By 10 o’clock the work is over. At one side of the school garden, the kids install a netted fence to protect the food garden when they play on the playground. As they fix the long green net with pieces of metal wire to wooden poles, previously inserted in the soil by the teachers; it is great to see how handy these kids are: it is clearly not the first time that they have handled all these tools.

School gardens have been around for many years and in many countries, as a way for students to learn about farming, and to provide healthy ingredients for school meals, free of agrochemicals. What is unique here, is that many parent farmers helped to install the garden, so the kids learn by observing their parents in a school context. Perhaps the most important is that the kids feel that the culture of their parents is being appreciated by a formal institution. All too often children are taught to look down on their own indigenous culture and on local customs and knowledge.

“I think that school directors across the world who work as leaders should include everyone in our educational community, so that everything we have around us is valued, concludes Luz Valverde in her interview.

Watch the upcoming video on the Access Agriculture video platform:
Teaching agroecology in schools

Related Agro-Insight blogs

Farming as a lifestyle

Videos to teach kids good attitudes

The dialect devil

Teaching the farmers of tomorrow with videos

Acknowledgements

The visit to Peru to film various farmer-to-farmer training videos was made possible with the kind support of the Collaborative Crop Research Program (CCRP) of the McKnight Foundation. Thanks to the school director Luz Valverde, faculty, students and parents of School No. 32677, Tres de Mayo de Huayllacayán, to Aldo Cruz – Centro de Investigaciones de Zonas �ridas (CIZA) and Dante Flores – Instituto de Desarrollo y Medio Ambiente (IDMA) for supporting our field work.

Videos on how to improve livestock

See the many training videos on agroecology hosted on the Access Agriculture video platform.

De schooltuin

Leren door te doen is een van de krachtigste educatieve benaderingen, zowel voor volwassenen als voor kinderen. Kinderen observeren wat hun ouders en anderen in de gemeenschap doen, en ze kopiëren het.

Een week lang hebben Marcella, Jeff en ik, vergezeld door onze lokale partners Aldo Cruz en Dante Flores, ons ontbijt genuttigd in het huis van doña Zenaida Ramos en haar man, die ook lid zijn van het oudercomité van de Tres de Mayo school in Huayllacayán, in centraal Peru.

Als we naar de school lopen, die een kleuterschool, lagere school en middelbare school combineert, zien we dat de activiteiten op de speelplaats al begonnen zijn. Vandaag is de laatste dag van onze filmtrip in deze gemeenschap, en de school heeft de installatie van een schooltuin gepland: een activiteit die ze vóór covid hadden en die ze nu graag willen hervatten.

Wanneer we de dynamische en ruimdenkende schooldirectrice, Luz Valverde, ontmoeten, vertelt ze ons: “Hier in het district Huayllacayán worden meer dan 600 soorten inheemse aardappelen geteeld. En we hebben zo veel variëteiten van oca, olluca en mashwa, evenals tal van medicinale planten. We hebben ook tuinbonen en gerst. Dus, de studenten moeten waarderen wat we hier allemaal hebben in onze gemeenschap. En ze moeten ook weten hoeveel voedingswaarde deze producten hebben, zodat ze ze kunnen blijven behouden. Ze zouden ons milieu moeten beschermen, de lokale biodiversiteit die hier bestaat.”

Enkele leerkrachten en leerlingen van de laatstejaars lagere school zijn begonnen de harde grond los te werken en de kluiten te breken met pikhouwelen, en wij besluiten hen een handje te helpen. Het is hard werken en op een hoogte van 3.000 meter moeten we vaak naar adem happen. Zo’n 15 minuten later zijn er ook verschillende moeders en vaders bijgekomen. Je ziet meteen hoe ervaren ze zijn met dit soort werk. En dat geldt ook voor de kinderen. Het jongetje naast mij kijkt aandachtig toe hoe een van de vaders met het gereedschap omgaat en hervat dan al gauw met hervonden inzicht en energie.

Enkele andere boeren zijn aangekomen met hun Andes-voetenploeg of chaquitaclla in de lokale taal Quechua. Dit pre-Inca werktuig wordt nog steeds veel gebruikt en wordt beschouwd als het beste werktuig om land voor te bereiden op steile rotsachtige hellingen zonder bodemerosie te veroorzaken. Als ik het werktuig in gebruik zie op de vlakke speelplaats van de school, ben ik verbaasd hoe snel het grote kluiten grond losmaakt.

Binnen een uur hebben we een stuk grond van 25 meter lang en 3 meter breed klaargemaakt. Terwijl we de laatste meters afwerken, houdt een van de vaders me tegen en probeert me in het Spaans duidelijk te maken dat ik het land hier anders moet bewerken. Ik had het niet gemerkt, maar het einde van het perceel loopt iets schuin naar beneden, dus we moeten de plantruggen loodrecht op de andere maken, zodat het irrigatiewater zich gemakkelijk kan verplaatsen en het hele perceel kan bedekken. Dit toont aan hoe boeren vooruit denken bij alles wat ze doen. Terwijl ik gewoon de grond aan het voorbereiden was, dacht hij al na over irrigatie.

Nadat ze hebben geleerd hoe ze moeten planten, beginnen de kinderen al snel met het planten van uien, sla, broccoli en koolzaailingen. De ouders helpen mee, observeren hun kinderen, en geven soms wat advies. Later zullen ze er enkele inheemse gewassen aan toevoegen.

Tegen 10 uur is het werk voorbij. Aan de ene kant van de schooltuin plaatsen de kinderen een omheining van netten om de voedseltuin te beschermen als ze op de speelplaats spelen. Terwijl ze het lange groene net met stukken metaaldraad vastmaken aan houten palen die eerder door de leraren in de grond zijn gestoken, is het geweldig om te zien hoe handig deze kinderen zijn: het is duidelijk niet de eerste keer dat ze al dit gereedschap hanteren.

Schooltuinen bestaan al vele jaren en in vele landen, als een manier om leerlingen te leren over landbouw en om gezonde ingrediënten te leveren voor schoolmaaltijden, vrij van landbouwchemicaliën. Wat hier uniek is, is dat veel ouderboeren hebben geholpen bij de aanleg van de tuin, zodat de kinderen leren door hun ouders te observeren in een schoolcontext. Het belangrijkste is misschien wel dat de kinderen het gevoel hebben dat de cultuur van hun ouders wordt gewaardeerd door een formele instelling. Al te vaak wordt kinderen geleerd neer te kijken op hun eigen inheemse cultuur en op plaatselijke gebruiken en kennis.

“Ik denk dat schooldirecteuren over de hele wereld die als leiders werken, iedereen in onze onderwijsgemeenschap moeten opnemen, zodat alles wat we om ons heen hebben wordt gewaardeerd, concludeert Luz Valverde in haar interview.